«ΜΑΜΑ, ΕΙΣΑΙ ΕΣΥ;» Η φωνή σου δεν είναι πια ασφαλής – Χωρίς όρια οι κίνδυνοι απατών με τεχνητή νοημοσύνη
Μια νέα εποχή ψηφιακής απειλής έχει ήδη ξεκινήσει. Και δεν αφορά πλέον μόνο τους «κακούς χάκερς» πίσω από την οθόνη, αλλά και τις φωνές των αγαπημένων μας. Η τεχνητή νοημοσύνη, αυτό το πανίσχυρο εργαλείο του 21ου αιώνα, περνά από τα χέρια των επιστημόνων… στα χέρια των επιτήδειων.
Στην εκπομπή «Συμβαίνει Τώρα» της ASTRA Τηλεόρασης, ο διακεκριμένος Καθηγητής Οικονομίας και Νέων Τεχνολογιών Μάριος Παπαευσταθίου παρουσίασε μία από τις πιο σκοτεινές πτυχές της ψηφιακής εποχής: την κλωνοποίηση φωνής μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης.
Το απόλυτο σενάριο πανικού – και όμως, συμβαίνει
Είναι λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Το κινητό σας χτυπά. Στην οθόνη, αναγνωρίζετε τον αριθμό της μητέρας σας. Σηκώνετε το τηλέφωνο και ακούτε τη φωνή της να φωνάζει:
«Βοήθεια! Με κρατούν! Σε παρακαλώ!».
Ακολουθεί η φωνή ενός αγνώστου που σας απειλεί πως, αν δεν καταθέσετε 30.000 ευρώ, η μητέρα σας δεν θα βγει ζωντανή.
Η φωνή ήταν πραγματικά της μητέρας σας. Ή τουλάχιστον… έτσι νομίζατε.
Η νέα απάτη ονομάζεται “vishing”
Το “voice phishing”, ή αλλιώς vishing, είναι η νέα μορφή εξαπάτησης, στην οποία η φωνή των αγαπημένων σας προσώπων γίνεται το όπλο. Όπως εξηγεί ο κ. Παπαευσταθίου, μόλις 3 δευτερόλεπτα ηχητικού υλικού αρκούν για να αναπαραχθεί με ακρίβεια η φωνή οποιουδήποτε.
Βίντεο, ηχητικά μηνύματα, stories στο Instagram – όλα μπορούν να γίνουν υλικό για να «αντιγράψουν» τη φωνή σας. Το αποτέλεσμα; Ένας ρεαλιστικός ψηφιακός κλώνος που προκαλεί πανικό και οδηγεί στη χειρότερη εκδοχή της εξαπάτησης.
Πώς γίνεται αυτό; Οι 3 τεχνολογίες-κλειδιά
- Speech Synthesis (σύνθεση φωνής):
Μέσω μοντέλων όπως Tacotron 2 ή WaveNet, δημιουργείται φωνή που ακούγεται απολύτως φυσική. - Face Synthesis (σύνθεση προσώπου):
Με χρήση GANs (π.χ. StyleGAN), δημιουργούνται ψεύτικες εικόνες/βίντεο. - Deepfake Video & Lip-syncing:
Το πρόσωπο «φοριέται» πάνω σε άλλο πρόσωπο και συγχρονίζεται τέλεια με τη συνθετική φωνή.
Από πού παίρνουν τη φωνή σας;
- Δημόσια Δεδομένα: βίντεο και stories στα social media.
- Διαρροές δεδομένων: από χακαρισμένες πλατφόρμες.
- Συνθετικά δεδομένα: κατασκευάζουν ακόμα και αυτά που δεν υπάρχουν.
Πώς να προστατευτείτε – Οι 5 «χρυσοί κανόνες» του Καθηγητή Παπαευσταθίου
- Μην εμπιστεύεστε φωνές – ούτε από «οικείους» αριθμούς.
- Συμφωνήστε με τους δικούς σας έναν “κωδικό ασφαλείας” που δεν γνωρίζουν τρίτοι.
- Αγνοήστε κλήσεις από άγνωστους αριθμούς, ειδικά αργά τη νύχτα.
- Αν δεχτείτε απειλή, κλείστε και καλέστε εσείς τον δικό σας άνθρωπο από άλλο τηλέφωνο.
- Καλέστε την αστυνομία – ποτέ μην στείλετε χρήματα υπό πίεση.
Το τρίπτυχο άμυνας: Νομοθεσία – Τεχνολογία – Εκπαίδευση
Ο Καθηγητής Παπαευσταθίου υπογραμμίζει:
«Δεν αρκεί η ατομική επαγρύπνηση. Χρειαζόμαστε θεσμική προστασία και κοινωνική παιδεία».
Νομοθεσία για έλεγχο εφαρμογών συνθετικής φωνής.
Εκπαίδευση ψηφιακής άμυνας στα σχολεία και ΜΜΕ.
Ευρωπαϊκή δράση για κοινή ψηφιακή ασφάλεια.
Το μέλλον είναι τώρα. Και είναι επικίνδυνα ρεαλιστικό.
Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι καλή ή κακή. Είναι εργαλείο. Το θέμα είναι ποιος τη χρησιμοποιεί και για ποιο σκοπό.
Μπορούμε να προστατευτούμε; Ναι – αλλά χρειάζεται συνείδηση, εκπαίδευση και θεσμική επαγρύπνηση.
Γιατί το επόμενο τηλεφώνημα που θα χτυπήσει…
μπορεί να μην είναι αυτό που νομίζετε.
Δείτε το σχετικό απόσπασμα από την ASTRA Τηλεόραση με τον Καθηγητή Μάριο Παπαευσταθίου:
Ads
