Ψυχολογική ανάκαμψη …….. μετά τις πλημμύρες!
Έχουν περάσει περίπου τρεις μήνες μετά τις πρωτοφανείς και καταστροφικές πλημμύρες στον κάμπο της Θεσσαλίας. Οι καλλιέργειες και η κτηνοτροφία έχουν υποστεί ολοκληρωτική καταστροφή, αμέτρητες οι πληγές, υλικές, οικονομικές και ψυχολογικές, με αποτέλεσμα να αδυνατούν, ακόμη, οι κάτοικοι των πλημμυρισμένων περιοχών να επανέλθουν στην καθημερινότητα. Οι αποζημιώσεις και οι ενισχύσεις που έχουν καταβληθεί είναι ελάχιστες, το ίδιο και αυτές που αναμένονται.
Με αφορμή λοιπόν, τα προηγούμενα γεγονότα, σκέφτηκα να γράψω το συγκεκριμένο άρθρο, στην προσπάθειά μου να αναπτερώσω το ηθικό των πλημμυροπαθών, ώστε να ξανα-ενεργοποιηθούν.
Όταν ήμουν μικρή, γινόταν διακοπή του ρεύματος πολλές φορές και όταν σκοτείνιαζε,χρειαζόταν να ανάβουμε λάμπες. Θυμάμαι ότι είχαμε μία λάμπα Lux που άναβε με πετρέλαιο και, αντί για φιτίλι, είχε μία φούσκα αμιάντου που πυρακτωνόταν. Όταν περνούσε αρκετή ώρα που η λάμπα ήταν αναμμένη, έπεφτε η πίεση και χρειαζόταν να την «τρομπάρεις» για να ξαναδυναμώσει το φως της.
Ένα σούρουπο, με φωνάζει ο πατέρας μου και μου λέει:
– Έλα να σου μάθω πώς θα ανάβεις τη λάμπα όταν σκοτεινιάζει και πώς θα τη δυναμώνεις όταν χρειάζεται. Αφού μου έδειξε, κάθισε δίπλα μου και μου είπε:
Αυτή η λάμπα είναι σαν τον άνθρωπο. Η δύναμη που την κάνει να φωτίζει είναι μέσα της (το πετρέλαιο). Όμως αυτό δεν φτάνει για να την κάνει να φωτίζει συνέχεια. Κάθε τόσο, είτε γιατί φυσάει είτε γιατί ο αμίαντος «κουράζεται» είτε γιατί νιώθει να χάνεται η πίεση που έρχεται από τα σπλάχνα της, αρχίζει να σιγοσβήνει. Έτσι είναι και ο άνθρωπος. Είναι ικανός να φωτίζει τον κόσμο, αλλά δεν έχει μάθει ότι η δύναμη είναι μέσα του. Κάποιες φορές, ένα θετικό γεγονός ή ένα μεγάλο του «θέλω» αυξάνει την πίεση στα σπλάχνα του (όπως και το τρομπάρισμα στη λάμπα) και η φλόγα του δυναμώνει και φωτίζει ολόκληρη τη ζωή. Κάποιες άλλες φορές, ένα εμπόδιο, μια απογοήτευση, το ψέμα που του έχουν πει πως δεν μπορεί να φωτίζει διαρκώς ή ο φόβος του για τον αγέρα που φυσάει, τον κάνει να ξεχνάει πως όλες οι λάμπες, κατά καιρούς, χρειάζονται τρομπάρισμα.
Με τα χρόνια, η θύμηση αυτής της συζήτησης αποθηκεύτηκε στο πίσω μέρος του μυαλού μου, ώσπου διάφορα απρόσμενα γεγονότα της ζωής μου την ανέσυραν στην επιφάνεια. Πολλές φορές, μένοντας μόνη με τις σκέψεις μου, ένοιωθα ότι το φως της λάμπας μου άρχιζε να τρεμοσβήνει, και ξεχνούσα εντελώς την κρυμμένη μου δύναμη. Τότε, ξαφνικά, σαν μια λάμψη από το πουθενά, θυμόμουν τον πατέρα μου που, κάθε φορά μετά από εκείνη τη συζήτηση, όταν η λάμπα άρχιζε να τρεμοσβήνει, μου φώναζε: «Δε βλέπεις που αδυνάτισε το φως; Τρομπάρισμα θέλει η λάμπα! Μπρος, πήγαινε να την τρομπάρεις και το φως θα ξαναδυναμώσει».
Εάν αισθάνεστε αποθαρρυμένοι, απελπισμένοι, ηττημένοι, δεν σας γεμίζει τίποτα πλέον γύρω σας, σας πάνε όλα στραβά, θεωρείτε ότι χάσατε τα πάντα, διατηρείστε την ηθική και την αξιοπρέπειά σας. Αυτά τα δύο χαρακτηριστικά, θα υψωθούν ως τείχος απροσμάχητο στην απελπισία, τα μόνα στηρίγματα που θα αποδειχθούν κρίσιμη μάζα για την ανάνηψη και θα βοηθήσουν στο τρομπάρισματης λάμπας σας.
Σκεφτείτε ότι, η ίδια η φύση και η κοινωνία ευνοούν την επιβίωση των καλύτερα προσαρμοσμένων. Σύμφωνα δε με τη θεωρία της φυσικής επιλογής του Κάρολου Δαρβίνου, όσοι δεν μπορούν να προσαρμοστούν στις εκάστοτε συνθήκες, να επιβιώσουν και να συνεχίσουν, πεθαίνουν και εξαφανίζονται.
Όταν λοιπόν χάσεις τα πάντα, σε μια στιγμή, από κακό υπολογισμό ή από σκευωρία της τύχης:
• Ετοιμάσου να δεις τους φίλους σου να εξαφανίζονται σταδιακά, παρά την αρχική τους στήριξη.
• Όσοι στις μεγάλες στιγμές σε επαινούσαν και σεθαύμαζαν, τώρα θα αρχίσουν να σε κρίνουν και να σε κατηγορούν. Αυτοί που θα παραμείνουν ως το τέλος, θα σε βοηθήσουν στο ξεκίνημα της νέας σου ζωής.
• Απαλλάξου από τους ανθρώπους που σεκατακρίνουν και δεν είναι υποστηρικτικοί απέναντί σου, όπως το νέο δάσος από τους καμένους κορμούς.
• Εντάξου σε νέες συλλογικότητες, μίλησε με καινούρια πρόσωπα, ασχολήσου με φορείς και οργανώσεις, που πριν υποτιμούσες ή αγνοούσες την ύπαρξή τους, θρησκευτικές, περιβαλλοντικές, πολιτιστικές. Οι πολίτες, που τις απαρτίζουν έχουν μεγαλύτερη ελαστικότητα και ευελιξία.
• Κράτησε την οικογένειά σου ιερή. Η φτώχεια, δυστυχώς δρα ως καταλύτης στο διαζύγιο, αλλά, αν συμβεί, ποτέ μη θυσιάσεις την αξιοπρέπειά σου. Σταθερές και αδιαμφισβήτητες παραμένουν μόνο οι αρετές, τις οποίες κανείς δεν μπορεί να αλλοιώσει και καμιά δυσκολία να βγάλει σε πλειστηριασμό. Αυτή είναι και η άριστη κληρονομιά προς τα παιδιά σου και το φυλαχτό για τη νέα σου ζωή.
• Μην ενδιαφέρεσαι για τη γνώμη των άλλων. Έτσι κι αλλιώς, στους δύσκολους καιρούς δραπετεύουν.
• Μίλησε παντού για την κατάσταση, στην οποία έχεις περιέλθει και αναζήτησε εργασία από όλους. Δεν είναι εύκολες οι θύρες, όταν η χρεία τες κουρταλεί.. αλλά για δες. Ενώ εσύ εκλιπαρείς για εργασία, από εκείνες που η προσφορά εργατικού δυναμικού είναι αμείλικτη, λίγο πιο πάνω ψάχνουν για ανθρώπους να μαζέψουν τις ελιές ή τα καρύδια, σε κάποια τουριστική περιοχή αναζητούν προσωπικό. Το διαδίκτυο έχει γεμίσει από αγγελίες για αναζήτηση ανθρώπων που μαγειρεύουν και φροντίζουν αδύναμους και ηλικιωμένους. Αν χάσεις τα πάντα και η πιο μικρή απασχόληση γίνεται ευκαιρία για ένα ξεκίνημα, επειδή ακριβώς διαφυλάττει την ακεραιότητα και τον αυτοσεβασμό.
• Φρόντισε την εμφάνισή σου, ώστε να μην μοιάζεις με άνθρωπο που έχει ενδώσει.
• Σταμάτησε τις παράλογες αρνητικές σκέψεις. Μίλησε με ανθρώπους που τα έχουν καταφέρει κι όχι με εκείνους, που αποδίδουν τις ευθύνες στους άλλους και έχουν μεθύσει για εκδίκηση και αυτοτιμωρία. Οι καταστροφές μπορούν να είναι αναστρέψιμες και συνήθως ακολουθούν ευκαιρίες.
• Ξεκαθάρισε πού θέλεις να πας, ποιες είναι οι ανάγκες σου και οι πραγματικές σου επιθυμίες.
• Συνειδητοποίησε για ποιο λόγο θέλεις να πετύχεις; Πόσο ισχυρό είναι το κίνητρό σου;Όσο πιο σημαντικό είναι για σένα, τόσο πιο πιθανό είναι να πετύχεις.
• Πολλά βιβλία έχουν γραφτεί που μιλούν για τηθαυματουργή ιδιότητα της πίστης. Οι πιο κορυφαίοι άνθρωποι όλων των εποχών έχουν τοποθετήσει την πίστη σε περίοπτη θέση ανάμεσα στα εφόδια για την ευτυχία και την επιτυχία. Πίστεψε στον εαυτό σου! Πίστεψε στο στόχο σου. Άσχετα από το τι γίνεται τώρα στη ζωή σου, η πίστη σου μπορεί να ανατρέψει τα δεδομένα. Αν πιστεύεις ότι μπορείς, τότε μπορείς.
• Δράσε. Ακόμη κι αν είσαι ένα ξεχωριστό ταλέντο, αν έχεις πολλές δυνατότητες, ίσως έχεις καταπληκτικές ιδέες, αν όμως δεν δράσεις, όλη αυτή η δημιουργικότητα δεν μπορεί να εκφραστεί. Για να γίνουν πραγματικότητα οι σκέψεις σου, πρέπει να κινηθείς, πρέπει να πράξεις.
• Έχε αυτοπειθαρχία. Η αυτοπειθαρχία θα σε βοηθήσει να κάνεις, αυτά που πρέπει να κάνεις, όταν πρέπει να γίνουν, ανεξάρτητα από τη διάθεσή σου. Είναι σημαντικό η απόδοσήσου να είναι σταθερή.
• Να είσαι επίμονος. Πολλές φορές, οι στόχοι μας δεν υλοποιούνται με τη μια. Ίσως χρειαστεί να κάνεις αρκετές προσπάθειες, ίσως χρειαστεί να αποτύχεις πολλές φορές προτού πετύχεις.
• Προγραμμάτισε. Η σωστή διαχείριση του χρόνου σου είναι ουσιώδης στο δρόμο προς την επιτυχία. Προγραμμάτισε τη μέρα σου με τρόπο που να μπορείς να καλύπτεις τις υποχρεώσεις σου αλλά να σου μένει και χρόνος να ασχοληθείς με το στόχο σου. Όσο περισσότερο ασχολείσαι, τόσο το καλύτερο. Αν σε ενδιαφέρει πραγματικά ο στόχος σου, θα του δώσεις χρόνο και ενέργεια.
• Έχε θάρρος. Το θάρρος θα σε βοηθήσει να δεις καθαρά, θα σε κάνει να πράττεις ακόμα κι αν κληθείς να αντιμετωπίσεις εμπόδια που φαίνονται ανυπέρβλητα.
• Οραματίσου. Δες τον εαυτό σου να πετυχαίνει το στόχο σου. Πώς νιώθεις για αυτό, πώς αισθάνεσαι τώρα που έχεις πετύχει; Αν μπορείς να το φανταστείς, μπορείς και να το αποκτήσεις.
• Νιώσε ευγνώμων που είσαι στη ζωή! Η ευγνωμοσύνη για ο,τιδήποτε φέρνει μια αίσθηση ευτυχίας, κρατάει εστιασμένη την προσοχή στη θετική πλευρά της ζωής και σε αναζωογονεί με το θετικό αντίκτυπο που έχει στην καθημερινότητά σου. Νιώθοντας ευγνωμοσύνη για κάτι, το έλκεις στη ζωή σου.
Συμπέρασμα
Οι περισσότεροι από μας θέλουμε να βελτιώσουμε τη ζωή μας. Ξεκινάμε δυναμικά στην αρχή, αλλά, συνήθως, μετά από λίγο χάνουμε τον αρχικό μας ενθουσιασμό. Μόλις συναντήσουμε τα πρώτα εμπόδια, εγκαταλείπουμε την προσπάθεια.
Η δύναμη βρίσκεται μέσα μας και αν μάθουμε πώς να «τρομπάρουμε» τον εαυτό μας κάθε φορά που το φως μας χαμηλώνει, αφού δυναμώνουμε τοφως μας, μπορούμε να επανακάμπτουμε και να βοηθάμε και τους γύρω μας να κάνουν το ίδιο.
Μαρία Αμαλία Ιωαν. Ζαχαρή, καθηγήτρια Βιολογίας, MSc στις «επιστήμες της αγωγής».E–mail: mzachari1@gmail.com
ΠΗΓΕΣ
Evans, J. (2018). 10 αρχές που θα σε βοηθήσουν να πετύχεις ο,τιδήποτε. https://enallaktikidrasi.com/2018/08/arxes-voithisoun-petixeis-otidipote/
Καλογήρου, Α. (2020). Οι κουκκίδες. Αθήνα: Η Δυναμική της Επιτυχίας.
Παπάνης, Ε. (2023). Συμβουλές για ηττημένους.Ανακτήθηκε από: https://psichologiagr.com/2023/06/20