Για 9η χρονιά, πραγματοποιήθηκε το Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας που διοργανώνει η GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, για τον πρωτο γενή και ευρύτερο αγροδιατροφικό τομέα της χώρας μας.

Σε αυτό το πλαίσιο, το 9ο Συνέδριο θα αποτελέσει το έναυσμα για μια τεκμηριωμένη συζήτηση πάνω στις τρέχουσες παγκόσμιες, ενωσιακές και εθνικές προκλήσεις που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα του αγροτικού τομέα, τα σχετικά εργαλεία στήριξης της ΚΑΠ 2023-2027, καθώς και τις εθνικές στρατηγικές και βέλτιστες πρακτικές από άλλα Κράτη-Μέλη της ΕΕ.
Με δεδομένο ότι το 2023 είναι ένα ιδιαίτερα κρίσιμο έτος ως η πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας ΚΑΠ, η οποία είχε σχεδιαστεί το 2018 και υλοποιείται το 2023, υπάρχουν πολλοί προβληματισμοί για την ενίσχυση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής και ελληνικής γεωργίας απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και των γεωπολιτικών κλυδωνισμών, αλλά και στην ανάγκη να παράγουμε περισσότερα –και καλύτερα– με λιγότερα, μέσω της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης της παραγωγικής διαδικασίας.

Εδώ θα παρουσιαστούν πτυχές του διαλόγου που διεξάγεται στην Ευρώπη και κυρίως στις Βρυξέλλες για τη νέα ΚΑΠ, έτσι όπως παρουσιάστηκαν στο συνέδριο.

Ένας από τους ομιλητές, ο Yves Madre, Πρόεδρος της FARM EUROPE (μία δεξαμενή σκέψης στις Βρυξέλλες), τόνισε ότι θα πρέπει να συγγράψουμε τον Οδικό Χάρτη που θα μας οδηγήσει μέχρι το 2030. Το ορόσημο του 2030 είναι ιδιαίτερα κρίσιμο προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς αποτελεί την προθεσμία επίτευξης των φιλόδοξων στόχων που θέτουν οι στρατηγικές «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και «Για τη βιοποικιλότητα», αλλά και του κλιματικού στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών εντός των συνόρων της κατά τουλάχιστον 55% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Επίσης, τόνισε ότι λαμβάνοντας υπόψιν ότι πρέπει να έχουμε μία γεωργία με λιγότερο ενεργειακό αποτύπωμα και με κατάλληλες περιβαλλοντικές προϋποθέσεις, καθώς δεν μπορούμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές έναν κατεστραμμένο κόσμο, αλλά με τη βοήθεια της τεχνολογίας και την αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, όπως της βιομάζας, μπορούμε να έχουμε μια win-win κατάσταση για όλους.

Ανέφερε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη- μέλη είναι διχασμένοι σχετικά με τις προκλήσεις αυτές και ότι πρώτα πρέπει να τεθούν οι στόχοι και μετά να βρεθούν τα κατάλληλα εργαλεία. Τέλος, αναφέρθηκε και στη συζήτηση που έχει ξεκινήσει για τα συνθετικά τρόφιμα και τη διατροφή χωρίς αγρότες, καθώς αυτή η τάση υποστηρίζεται όλο και περισσότερο από τον βιομηχανικό κόσμο που έχει τα δικά του συμφέροντα να ζητάει κάτι τέτοιο.

Ο Τάσος Χανιώτης, πρώην Δ/ντης Στρατηγικής & Ανάλυσης της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας & Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόνισε ότι στις Βρυξέλλες αρχίζουν τα πάντα από τη συζήτηση για την κλιματική κρίση και την κλιματική αλλαγή, σε αντίθεση με τη χώρα μας. Αναφέρθηκε στην τρομακτική ανάπτυξη του πληθωρισμού των τροφίμων και της ενέργειας, παγκοσμίως, σε συνδυασμό με κρίσεις που προέκυψαν αυτά τα χρόνια, όπως ο covid και ο πόλεμος στην Ουκρανία. Θεωρεί ότι η αύξηση των τιμών των τροφίμων δεν βοήθησε σε τίποτα το περιβάλλον ενώ το κλειδί είναι η μείωση του οριακού κόστους παραγωγής σε όλους τους τομείς της γεωργίας (βιολογικής, κλπ) και η βοήθεια της επιστήμης.

Τέλος, ανέφερε ότι οι προβλέψεις για την επισιτιστική ασφάλεια του πλανήτη δεν είναι θετικές, κυρίως για τις χώρες της Ασίας, εκτός της Ινδίας και της Κίνας και κυρίως για την Αφρική, της οποίας ο πληθυσμός αυξάνεται με ρυθμό 2,4% τον χρόνο. Αυτή η αύξηση δημιουργεί μία ωρολογιακή βόμβα που δημιουργεί διλήμματα, όπως κλιματική κρίση ή επισιτιστική ασφάλεια. Τα επισιτιστικά προβλήματα αφορούν και την Ευρώπη και τόνισε την ανάγκη να γίνει μία συγκεκριμένη συζήτηση για την αντιμετώπισή τους.

Ο Pierre Bascou, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας & Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόνισε ότι όλες οι πολιτικές της νέας ΚΑΠ πρέπει να εστιάζουν στο περιβάλλον και στην αειφορία γιατί υπάρχει νομοθετικό έλλειμμα σ’ αυτούς τους τομείς. Η ΚΑΠ πρέπει να μεταφραστεί σε απτά μέτρα σε εθνικό επίπεδο. Είπε ότι η ψηφιοποίηση και η καινοτομία βοηθάνε την ενίσχυση της παραγωγικότητας. Πρόθεση είναι αυτοί οι δύο τομείς να βοηθήσουν κάθε γεωργό στην Ευρώπη, ενώ τα κράτη – μέλη πρέπει να σκεφτούν ποια βοηθητικά εργαλεία μπορούν να παράσχουν σ’ αυτήν την κατεύθυνση. Επίσης, τόνισε ότι πρέπει να ενισχύσουν τη θέση των αγροτών στην παραγωγή των τροφίμων.

Τέλος, αναφέρθηκε στην ανάγκη για συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, εννοώντας τις οργανώσεις των αγροτών, καθώς η νέα ΚΑΠ καλείται να ενισχύσει και τον ρόλο των οργανώσεων των παραγωγών καθώς είναι αυτές που θα βοηθήσουν την προώθηση των προϊόντων και τη διασφάλιση τεχνικής και διοικητικής υποστήριξης, ώστε οι αγρότες να προσαρμοστούν καλύτερα και στην κλιματική αλλαγή που πρέπει να αντιμετωπίσουν. Οι οργανώσεις των αγροτών καλούνται να αναλάβουν πρωτοβουλίες καθώς είναι αυτοί που μπορούν καλύτερα να καταλάβουν ποιες είναι οι ανάγκες τους.

Τα νομοθετήματα που υπηρετούν τις παραπάνω πολιτικές προτεραιότητες, ορισμένα εκ των οποίων έχουν ήδη δρομολογηθεί, προβλέπεται να ενσωματωθούν σταδιακά στα εθνικά στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ, αλλάζοντας ριζικά το παραγωγικό προφίλ της ευρωπαϊκής και ελληνικής γεωργίας κατά τα επόμενα χρόνια.