Η Γη δέχθηκε το ισχυρότερο ηλιακό χτύπημα του 2025
Επιμέλεια:Άννα Δόλλαρη
Μια τεράστια ηλιακή έκλαμψη κατηγορίας X5.1, η ισχυρότερη που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής το 2025, εξερράγη από τον Ήλιο σήμερα, προκαλώντας διακοπές ρεύματος και προβλήματα επικοινωνίας σε διάφορες περιοχές του πλανήτη.
Η έκρηξη προήλθε από την ενεργή ηλιακή κηλίδα AR4274, η οποία παρουσιάζει έντονη δραστηριότητα τις τελευταίες ημέρες, έχοντας ήδη προκαλέσει δύο ακόμη σημαντικές εκλάμψεις στις 9 και 10 Νοεμβρίου. Η νέα, ισχυρότερη έκλαμψη εκτιμάται ότι έχει τη δυνατότητα να διαταράξει δορυφόρους, ραδιοεπικοινωνίες υψηλής συχνότητας (HF), αλλά και πτήσεις μεγάλου ύψους κοντά στους πόλους.
Εκτεταμένες επιπτώσεις – Προσωρινά μπλακ άουτ σε Αφρική και Ευρώπη
Σύμφωνα με αναφορές από σταθμούς παρακολούθησης, η έκλαμψη προκάλεσε διακοπές ρεύματος σε πολλές περιοχές της Αφρικής και της Ευρώπης, επηρεάζοντας ραδιοεπικοινωνίες, δίκτυα πλοήγησης και ορισμένες δορυφορικές υπηρεσίες.
Οι ραδιοεπικοινωνίες υψηλής συχνότητας (HF), που χρησιμοποιούνται από την αεροπορία, τη ναυσιπλοΐα και τις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης, διακόπηκαν προσωρινά, ενώ τα GPS και τα ραντάρ εμφάνισαν καθυστερήσεις και παρεμβολές.0.25×0.5xnormal1.5x2x
Οι επιστήμονες παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της κατάστασης, καθώς μια πιθανή εκτίναξη στεμματικής μάζας (CME) από την ίδια περιοχή ενδέχεται να κατευθύνεται προς τη Γη, αυξάνοντας τον κίνδυνο για γεωμαγνητική καταιγίδα μέσα στις επόμενες ώρες.
Τι είναι η έκλαμψη κατηγορίας X5.1 και γιατί είναι επικίνδυνη
Οι ηλιακές εκλάμψεις ταξινομούνται ανάλογα με τη φωτεινότητά τους στις ακτίνες Χ, όπως καταγράφονται από δορυφόρους στο φάσμα των ακτίνων Χ.
Η κλίμακα περιλαμβάνει τις κατηγορίες A, B, C, M και X, με κάθε επόμενο γράμμα να αντιπροσωπεύει δεκαπλάσια αύξηση της εκπεμπόμενης ενέργειας. Οι εκλάμψεις της κατηγορίας X είναι οι ισχυρότερες και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές διαταραχές στη Γη.
Μια έκλαμψη κατηγορίας X5.1 θεωρείται εξαιρετικά ισχυρή, ικανή να επηρεάσει δορυφόρους, ηλεκτρικά δίκτυα και να δημιουργήσει ραδιοδιακοπές μεγάλης έκτασης. Στην περίπτωση που συνοδεύεται από εκτίναξη στεμματικής μάζας (CME), τα φαινόμενα μπορεί να εξελιχθούν σε γεωμαγνητική καταιγίδα, με πιθανές διακοπές ρεύματος, δυσλειτουργίες GPS και προβλήματα σε δίκτυα επικοινωνίας.
NOAA: Προειδοποίηση για ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα (G3)
Το Κέντρο Πρόγνωσης Διαστημικού Καιρού της NOAA έχει ήδη εκδώσει προειδοποίηση επιπέδου G3, καθώς η CME που ενδέχεται να ακολουθεί την έκλαμψη κινείται με ταχύτητα περίπου 3.000 μίλια το δευτερόλεπτο (περίπου 4.800 χλμ/δευτ.).
Αν η κατεύθυνσή της είναι προς τη Γη, τότε μπορεί να προκαλέσει ισχυρές γεωμαγνητικές διαταραχές στο πλανητικό μαγνητικό πεδίο.
Η NOAA εκτιμά ότι μια προηγούμενη CME από τις 10 Νοεμβρίου θα μπορούσε να φτάσει στη Γη το βράδυ της 11ης Νοεμβρίου και να παρατείνει τις επιπτώσεις έως και τις 12 Νοεμβρίου, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα συνδυασμένων φαινομένων.
Οι επιστήμονες σε επιφυλακή – «Ένα σπάνιο φαινόμενο»
Η διαστημική επιστήμονας Στεφ Γιάρντλεϊ περιέγραψε τη σημερινή δραστηριότητα ως «όχι συνηθισμένη», σημειώνοντας ότι τα ενεργητικά σωματίδια που εκπέμφθηκαν από τον Ήλιο ήταν τόσο ισχυρά ώστε ανιχνεύθηκαν ακόμη και από όργανα στη Γη.
«Από το 1942 έχουν καταγραφεί μόλις 75 φαινόμενα τέτοιας έντασης», ανέφερε σε ανάρτησή της στην πλατφόρμα X (Twitter), υπογραμμίζοντας τη σπανιότητα και τη δυναμική αυτής της ηλιακής δραστηριότητας.
Επιπτώσεις σε πτήσεις και δορυφόρους
Οι αρχές έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις ακτινοβολίας για πτήσεις μεγάλου ύψους, κυρίως αυτές που περνούν κοντά στους πολικούς κύκλους, καθώς οι επιβάτες και τα πληρώματα ενδέχεται να εκτεθούν σε ελαφρώς αυξημένα επίπεδα ακτινοβολίας.
Παράλληλα, οι δορυφόροι χαμηλής γήινης τροχιάς (LEO), ιδίως όσοι διέρχονται πάνω από τους πόλους, θεωρούνται ευάλωτοι σε προσωρινές ηλεκτρικές διαταραχές και πιθανές απώλειες επικοινωνίας.
Οι ηλιακοί κύκλοι και το μέλλον
Η δραστηριότητα αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της αυξημένης ηλιακής δραστηριότητας του τρέχοντος ηλιακού κύκλου (25ου), ο οποίος αναμένεται να φτάσει στο αποκορύφωμά του στα τέλη του 2025. Οι επιστήμονες παρακολουθούν στενά κάθε νέο φαινόμενο, προκειμένου να προβλέψουν και να περιορίσουν τις πιθανές επιπτώσεις σε κρίσιμες υποδομές, όπως ηλεκτρικά δίκτυα, δορυφορικά συστήματα και δίκτυα επικοινωνιών.
Η ισχυρή έκλαμψη κατηγορίας X5.1 αποτελεί τη μεγαλύτερη ηλιακή έκρηξη της χρονιάς και υπενθυμίζει πόσο ευάλωτη είναι η τεχνολογική υποδομή της ανθρωπότητας απέναντι στα φυσικά φαινόμενα του Ήλιου. Οι επόμενες ώρες θα είναι κρίσιμες για την αξιολόγηση των επιπτώσεων και την πιθανή εμφάνιση γεωμαγνητικών καταιγίδων, οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν νέες διακοπές και τεχνολογικές δυσλειτουργίες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πηγή: Daily Mail
.zougla.gr/
Ads
