ΡΕΤΡΟ | Μια καλύβα στα Βρυκολάκια – Μαρτυρία μιας ξεχασμένης εγκατάστασης
Μια σπάνια μεταπολεμική φωτογραφία λάβαμε από τον ιστορικό και συγγραφέα Δημήτριο Καλούσιο, ο οποίος συμμετείχε ως ομιλητής στο Α’ Συνέδριο Ιστορίας και Πολιτισμού Φαρκαδόνας (Δεκέμβριος 2015).
Η φωτογραφία απεικονίζει χαρακτηριστική καλύβα Ματσουκιώτικης αρχιτεκτονικής, χτισμένη με βέργες, ξύλα και παλάμισμα – μια τεχνική που ανάγεται στους ομηρικούς χρόνους.
Τοποθεσία: «Βρυκολάκια» – χαμηλές ράχες του Ακαμάτη, βορειοανατολικά της Φαρκαδόνας, κοντά στον δρόμο προς Λάρισα. Σύμφωνα με τον λαϊκό λόγο, η ονομασία «Βρυκολάκια» συμβολίζει την δυσφορία για την άγονη φύση της περιοχής, όπως μας εξηγεί ο Ν. Καρλιάμπας.
Μια ξεχασμένη κοινότητα του Ματσουκίου
Το 1939 εγκαταστάθηκαν εκεί 25 οικογένειες από το Ματσούκι Ιωαννίνων, κυνηγημένες από τη φτώχεια του ορεινού τους τόπου. Περιπλανήθηκαν στον θεσσαλικό κάμπο (Παπαράντζα, Ζαπψαίους, Τσιότι), μέχρι να βρουν προσωρινή «ρίζα» στα Βρυκολάκια.
Συνυπήρχαν και άλλες κτηνοτροφικές οικογένειες: Σαρακατσαναίοι Σουρλαίοι, βλάχοι από τον Ασπροπόταμο, και αργότερα οι Κουναίοι.
Η κύρια δραστηριότητά τους ήταν η υλοτομία, ενώ οι γυναίκες δούλευαν στα χωράφια ή μάζευαν αλάτι από την παραλία της Λάρισας. Δύο οικογένειες ανέπτυξαν κτηνοτροφική μονάδα.
Το σχολείο, η γη και η μετεγκατάσταση
Το 1964 ιδρύθηκε μονοθέσιο δημοτικό σχολείο, το οποίο όμως λόγω έλλειψης κατάλληλου χώρου λειτούργησε τελικά στη Φαρκαδόνα (ως Β΄ Δημοτικό), φιλοξενώντας κυρίως Ματσουκιωτόπουλα.
Το 1963 ο Δήμος Φαρκαδόνας παραχώρησε 5-6 στρέμματα γης σε κάθε οικογένεια. Ένα χρόνο μετά, χορηγήθηκε και τόπος για κατοικία κοντά στη Φαρκαδόνα, όπου το 1970 μετεγκαταστάθηκαν όλες οι οικογένειες, ιδρύοντας νέα συνοικία του χωριού.
Η ιστορία των Βρυκολακίων αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο της τοπικής μας μνήμης. Ένα πέρασμα φτωχών αλλά περήφανων ανθρώπων, που με σκληρή δουλειά και αξιοπρέπεια έγραψαν το δικό τους κεφάλαιο στην ιστορία της Φαρκαδόνας.
Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Δημήτριο Καλούσιο για την πολύτιμη παραχώρηση της φωτογραφίας και της ιστορικής τεκμηρίωσης.
Ads
