80 χρόνια από την μάχη των Βρυκολακίων το μνημείο στέκει αγέρωχο να μας θυμίζει τους ήρωες που έδωσαν την ζωή τους για την πατρίδα

Την Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου συμπληρώνονται 80 χρόνια από την εκτέλεση των 5 Φαρκαδόνιων πατριωτών 7 ακόμη κρατουμένων στο στρατόπεδο της Λάρισας, οι οποίοι κατάγονταν από την Παρνασίδα, από τους Ιταλούς κατακτητές.

Στα Βρυκολάκια, μεταξύ Φαρκαδόνας και Ζάρκου, στέκει αγέρωχο, το μνημείο που δημιουργήθηκε προ 35ετιας για να θυμίσει την μάχη που δόθηκε εκεί, αναγράφοντας τα ονόματα των εκτελεσθέντων από τους Ιταλούς, Μαγαλιό Γ. Ευθύμιο, πρόεδρος της Φαρκαδόνας, Θεοδοσίου Δ. Πολυχρόνη, ιερέα της Φαρκαδόνας, Μεριβάνη Λ. Χρήστο, Μεριβάνη Λ. Ηλία, Μέρμηγκα Σ. Θεόδωρο και 7 ακόμη με καταγωγή την Παρνασίδα.

Το 2016 ο Δήμος Φαρκαδόνας, μετά από ενέργειες του πρώην προέδρου και αντιδημάρχου κ. Ηλία Καραμάνου, τίμησε για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια τους αγώνες και τις θυσίες των ηρώων με επιμνημόσυνη δέηση στο χώρο του μνημείου. Η ίδια εκδήλωση ήρθε να διοργανωθεί για δυο ακόμη χρονιές, χωρίς ωστόσο να υπάρχει συνέχεια.

Το μνημείο βρίσκεται ωστόσο εκεί, για να μας θυμίζει τις ηρωικές σελίδες της ιστορίας εναντίον των κατακτητών.

Το ιστορικό τη εκτέλεσης

Σύμφωνα με την αναφορά στο βιβλίο του ο Φαρκαδόνιος φιλόλογος Κώστας Μιχαλάκης παρουσιάζοντας τα γεγονότα εκείνης της εποχής γράφει πως, καθώς ο καπετάν Κόζιακας και η ομάδα του ανέβαιναν προς την Πίνδο, πέρασαν από την περιοχή της Φαρκαδόνας. Εκεί λοιπόν αποφάσισαν να δώσουν μια μάχη εναντίον των Ιταλών.

Ο κύριος λόγος για την απόφασή τους αυτή είναι ο εξής:

Η Φαρκαδόνα ήταν το κέντρο της περιοχής και είχε καθιερωθεί να γίνεται παζάρι κάθε Σάββατο, όπως ακόμη γίνεται και σήμερα. Κάποιοι Ιταλοί στρατιώτες, μάλλον προσωπικό των διαβιβάσεων, επιδίδονταν συστηματικά σε πλιάτσικο καθημερινά και ειδικά την ημέρα του Σαββάτου, όπου ανεφοδιάζονταν από τη λαϊκή χωρίς ποτέ να πληρώνουν. Έτσι ένα Σάββατο, στις 6 Φεβρουαρίου 1943, οι Ιταλοί επανέλαβαν την ίδια τακτική. Αυτό εξόργισε για μια ακόμη φορά τους αντιστασιακούς του χωριού. Έτσι μια ομάδα του ΕΛΑΣ με αρχηγό τον Κ. Οικονόμου και άτομα της Εθνικής Αντίστασης από το χωριό αποφάσισαν να αντιδράσουν και να τιμωρήσουν τους Ιταλούς. Έπιασαν καρτέρι στη στροφή, στην έξοδο του χωριού στον Προφήτη Ηλία, καθώς πάμε στα Βρυκολάκια, στη θέση «Σκαμνιές» και περίμεναν το απόσπασμα των Ιταλών. Κατά την συμπλοκή σκοτώθηκε ένας Ιταλός, τραυματίστηκαν μερικοί, ενώ έπιασαν και δυο αιχμαλώτους. Τις επόμενες μέρες στις 7 και 8 Φεβρουαρίου, οι Ιταλοί περικύκλωσαν το χωριό, το «χτύπησαν» αλύπητα και συνέλαβαν 20 από τους επιφανέστερους και πιο επικίνδυνους κατοίκους, τους οποίους μετέφεραν στη Λάρισα.

Μόλις έμαθε η ομάδα του Κόζιακα για τα γεγονότα στη Φαρκαδόνα, καταφτάνει στην περιοχή και με συγκροτηματάρχη του ΕΛΑΣ, Σπύρο Σπυρόπουλο διανυκτερεύει στο χωριό Ελευθεροχώρι. Εκεί γίνεται σύσκεψη και με την συμμετοχή του Κ. Οικονόμου και των ντόπιων αντιστασιακών, όπου ο Κόζιακας προτείνει να στηθεί ενέδρα και χτυπήσουν τους Ιταλούς στα Βρυκολάκια. Έτσι και έγινε. Στις 12 Φεβρουαρίου στήθηκε η ενέδρα σε 7 ιταλικά αυτοκίνητα που έρχονταν από τη Λάρισα με κατεύθυνση τα Τρίκαλα. Οι Ιταλοί 67 τον αριθμό παραδόθηκαν όλοι, ενώ ανάμεσα στα λάφυρα υπήρχαν και 50 με 60 πολυβόλα με τα ανάλογα πολεμοφόδια. Φυσικά οι Ιταλοί δεν έμειναν άπραγοι. Αντιδρώντας άμεσα την επόμενη ημέρα της μάχης, στις 13 Φεβρουαρίου 1943, εκτέλεσαν 5 από τους 20 ομήρους Φαρκαδόνιους, που είχαν συλλάβει την προηγούμενη εβδομάδα.

Αυτοί ήταν οι: 1. Μαγαλιός Γ. Ευθύμιος Πρόεδρος της Φαρκαδόνας 2. Θεοδοσίου Δ. Πολυχρόνης Ιερέας της Φαρκαδόνας 3. Μεριβάνης Λ. Χρήστος 4. Μεριβάνης Λ. Ηλίας 5. Μέρμηγκας Σ. Θεόδωρος 80 χρόνια μετά την εκτέλεση και 35 χρόνια μετά την θεμελίωση του μνημείου της αντίστασης στο χώρο της εκτέλεσης, ήρθε η στιγμή να μάθουμε και τα ονόματα των 7 εκτελεσθέντων, που μέχρι τώρα αναφέρονταν ως 7 κάτοικοι της Παρνασσίδας (έξι Σουβαλιώτες και ένας Επταλοφίτης). Εξάλλου έτσι αναγράφονται όλα αυτά τα χρόνια και στην μαρμάρινη πλάκα του μνημείου. Στο ιστολογιο του Λαογραφικού Ιστορικού Συλλόγου Πολύδροσου ο πρόεδρος του συλλόγου Βαλασκας Αλέκος αναφέρεται στους 6 συγχωριανούς και στον 7ο από γειτονικό χωριό. Σαν ελάχιστο φόρο τιμής, χρέους και σεβασμού στην μνήμη των εκτελεσθέντων πατριωτών αναφέρω τα ονόματά τους: 1. Γλυμεντζής Δ. Κώστας, 33 ετών 2. Λιάμτσιας Λ. Ηλίας, 30 ετών 3. Τζιβάρας Αθ. Χριστόφορος, 44 ετών 4. Τζιβάρας Αθ. Ιωάννης 49 ετών 5. Βαλάσκας Ν. Γιάννης, 23 ετών 6. Τζιβάρας Π. Αναστάσιος, 27 ετών 7. Μούκας Ιωάννης από τον Επτάλοφο. Αθάνατοι!!!!! Πληροφορίες στο ιστολογιο του συλλόγου https://lispolydrosou.blogspot.com/2021/02/13-1943-6.html