Ξόρκισαν το κακό στο Ζάρκο με το κάψιμο του καβουκιού ανήμερα των Φώτων
Το «ΚΡΗΝΗ LIVE» κατέγραψε αποκλειστικές εικόνες από την αναβίωση του πανάρχαιου εθίμου που κεντρίζει τα βλέμματα κατοίκων και επισκεπτών
Πολυκοσμία και πλούσιο θέαμα που συμβάδιζε με την τοπική παράδοση, τα ήθη και έθιμα του τόπου μας, συνέθεταν το τοπίο, το διήμερο Παρασκευής και του Σαββάτου, της παραμονής και ανήμερα των Φώτων στο Ζάρκο. Ένα χωριό το οποίο αποχαιρετά το δωδεκαήμερο με την αναβίωση ενός εθίμου που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ένα έθιμο που συμβολίζει με ανεπίσημες πάντα πηγές το διώξιμο του κακού και της αναζωογόνησης της φύσης.
Ο λόγος για το κάψιμο του καβουκιού που αναβιώνει ανήμερα το Φώτων, τις βραδινές ώρες.
Οι προετοιμασίες
Οι προετοιμασίες της κατασκευής του καβουκιού ξεκίνησαν το πρωί της παραμονής των Φώτων. Μεγαλύτεροι ηλικιακά κάτοικοι ήρθαν να κατασκευάσουν το καβουκιού, ενός δημιουργήματος από καλάμια, το οποίο καλύπτεται από χαρτιά διαφόρων χρωμάτων. Το καβούκι φέρει στο κεφάλι του ο καβουκάς, ένα εντυπωσιακό θέαμα καθώς το ύψος του αγγίζει τα 2,5 μέτρα και το βάρος του ξεπερνά τα 20 κιλά. Εντούτοις αυτό στηρίζεται στο κεφάλι του καβουκά και ρίχνεται στην φωτιά από τη σκούπα του διαβόλου.
Με γλέντια και χορούς το πρωί της Παρασκευής, το καβούκι ετοιμάστηκε και τοποθετήθηκε στο μαγαζί όπου το βράδυ της ίδιας ημέρας ακολούθησε γλέντι.
Ο χορός ανήμερα των Φώτων
Το έθιμο του καβουκιού ή μπλούκι αναβιώνει ανήμερα των Φώτων. Λίγο μετά την ολοκλήρωση του Μεγάλου Αγιασμού στην εκκλησία του χωριού οι νέοι, υποδυόμενοι του τσολιάδες, τις νύφες (άνδρες ντυμένες γυναίκες), αράπιδες, διαβόλοι, γιατρό και καβουκά χόρεψαν στο κέντρο του χωριού. Παρουσίασαν σε παραδοσιακούς ήχους το καβούκι, το οποίο θα καιγόταν το βράδυ της ίδιας ημέρας. Κάτοικοι του χωριού χειροκρότησαν τους νέους, οι οποίοι παλιότερα συμμετείχαν στο έθιμο λίγο πριν παρουσιαστούν στο Στρατό για να υπηρετήσουν την θητεία τους.
Με την ολοκλήρωση του χορού, οι συμμετέχοντες στο έθιμο, περιηγήθηκαν για τα χρόνια πολλά στα μαγαζιά και σε σπίτια, προκειμένου να συγκεντρώσουν χρήματα, για τα έξοδα της κατασκευής του καβουκιού, και του γλεντιού της πρώτης και της δεύτερης ημέρας.
Σαφώς και με την πάροδο του χρόνου το έθιμο συνάντησε αρκετές αλλαγές και αλλοιώσεις σε σχέση με το παρελθόν. Ηλικιωμένοι που έρχονται να θυμηθούν σημειώνουν πως διαφέρει κατά πολύ σε σχέση με το παρελθόν, παρήγορο ωστόσο είναι το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμη παιδιά στο χωριό που το αναβιώνουν.
Το κάψιμο του καβουκιού
Η ώρα πλησίαζε 5 του απογεύματος των Φώτων. Κάτοικοι και πολλοί επισκέπτες άρχισαν να επισκέπτονται την πλατεία του χωριού για να παραστούν στο κάψιμο του καβουκιού. Ο χορός των ζευγαριών, όπως αποκαλούνται τσολιάδες και νύφες, των αράπιδων, του διαβάλου με τα βαμένα πόδια, τα κουδούνια στην μέση και τα μεγάλα κέρατα στο κεφάλι, παρμένα από μεγάλο ζώο και διαμορφωμένα χρόνια τώρα για να τοποθετούνται στο συγκεκριμένο σημείο, ο γιατρός και ο καβουκάς ξεκίνησαν το χορό στην πλατεία. Στο ίδιο σημείο χόρεψαν συγγενείς και φίλοι των συμμετεχόντων στο έθιμο έως νωρίς το βράδυ. Με το άρχισε να πέφτει το σκοτάδι, ο ήχος του παραδοσιακού χορού της «Τασιάς» που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το έθιμο, σήμανε την κορύφωση του εθίμου.
Το καβούκι εισέρχεται στο κεντρικό σημείο της πλατείας με το διάβολο να ανάβει τη σκούπα 2,5 μέτρων και να την θέτει στο καβούκι. Οι φλόγες αναζωπυρώνονται και τα βλέμματα των θεατών ήταν στραμμένα στο κεφάλι του καβουκά που χόρευε κρατώντας το ψηλό κατασκεύασμα. Το καβούκι λίγη ώρα αργότερα καταστράφηκε εντελώς με τους νέους να ξορκίζουν το κακό και να ανανεώνουν το ραντεβού για την επόμενη χρονιά.
