Hλίας Γιαννακόπουλος: H “Πλατεία” ως πολιτικός χώρος και “Μέσον” της πολιτικής επικοινωνίας
Γιατί το “Μέσον” – η “Πλατεία” είναι το MHNYMA
«Η «πλατεία» ήταν γεμάτη, με το νόημα που ΄χε κάτι από τις φωτιές»
Και να που οι Πλατείες γέμισαν πάλι κόσμο στο “έβγα” του Φλεβάρη, όχι φυσικά για να αποχαιρετίσουμε τον Χειμώνα, ούτε να γιορτάσουμε κάποιο χαρούμενο εθνικό γεγονός (εθνική επέτειο), ούτε τέλος πάλι να ακούσουμε τον αρχηγό του κόμματός μας, όπως συνέβαινε παλιά στις προεκλογικές συγκεντρώσεις.
Οι “πλατείες” της οργής
Αυτή τη φορά (28η Φλεβάρη 2025) οι Πλατείες της Ελλάδας γέμισαν όλες χωρίς καμία οργάνωση ή κεντρική καθοδήγηση. Τις γέμισε ένα σύνθημα («Δεν έχω Οξυγόνο») και μία αφίσα για τη «Δικαιοσύνη».
Τις γέμισε φυσικά ο Πόνος για τον άδικο χαμό των 57 Ελλήνων στα Τέμπη, αλλά και η οργή για τη βραδυπορούσα ελληνική δικαιοσύνη.
Τις γέμισε η αγανάκτηση για την αβελτηρία των ταγών της Εξουσίας, αλλά και ο θυμός για την αναποτελεσματικότητα του Κράτους μας που στις κρίσιμες στιγμές δεν μπόρεσε να σταθεί αρωγός στον πόνο των συγγενών που πριν δύο χρόνια ο “μαύρος καβαλάρης” σκόρπισε το θάνατο στα παιδιά τους.
«Ήρθ΄ ένας καβαλάρης μέσα στη νυχτιά / κι΄ έγινε στάχτη ο τόπος, κάμποι και βουνά / κι΄ έχει σταυρούς γεμίσει, μαύρα μνήματα»
Οι “Πλατείες ως τοπόσημο”
Να, λοιπόν, που οι πλατείες γέμισαν πάλι κόσμο υπενθυμίζοντάς μας πως αυτός ο πολεοδομικός χώρος είναι πολυπαραγοντικός και πολυσήμαντος. Δεν εξυπηρετεί μόνον ανάγκες πολεοδομικές, αλλά και πλήθος άλλων, όπως πολιτιστικές, κοινωνικές, ιστορικές και όχι σπάνια και πολιτικές.
Η πλατεία επινοήθηκε και κατασκευάστηκε ως μία νομοτέλεια της κοινωνικής φύσης του ανθρώπου και της απότοκης επιθυμίας του να εκφραστεί συλλογικά μέσα από την ανθρώπινη συνεύρεση και συναναστροφή. Στην πλατεία γεννιούνται, ανθοφορούν και καρπίζουν σκέψεις και ιδέες που είναι ικανές να αλλάξουν τη ζωή της ανθρώπινης κοινότητας.
Η πλατεία, επίσης, ως ανοιχτός χώρος συνδέεται με γεγονότα, πράξεις, παραστάσεις και βιώματα που πολλές φορές αποτελούν σημείο αναφοράς τόσο για την ατομική όσο και την κοινωνική ή και εθνική μας ζωή.
Η πλατεία πολλές φορές μάς καλεί όχι μόνο για μία συνεύρεση ανεμελιάς και ανασασμού αλλά και για μία επικοινωνία δημιουργική. Μία επικοινωνία ανθρώπινη που μάς διαπλάθει κοινωνικά και μάς ωριμάζει πολιτικά.
H “πλατεία” ως μέσο Πολιτικής Επικοινωνίας
Στο άνυδρο πολιτικό μας τοπίο η Πλατεία ως χώρος λειτουργεί και διαμορφώνει τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις της “Πολιτικής Επικοινωνίας”.
Στη μεταπολίτευση η Πλατεία ως πολεοδομικός χώρος χρησίμευε για την εκφώνηση λόγων από τους πολιτικούς αρχηγούς. Όταν το διαδίκτυο εισέβαλε βίαια στο χώρο της επικοινωνίας, οι πλατείες έπαψαν να λειτουργούν ως οι μοναδικοί χώροι ή τρόποι πολιτικής επικοινωνίας.
Πριν προσδιοριστεί και αξιολογηθεί ο χώρος της πλατείας και ως χώρος “Πολιτικής Επικοινωνίας”, καλό θα ήταν να αναφέρουμε έναν στοιχειώδη ορισμό του όρου:
“Η πολιτική επικοινωνία χρησιμοποιεί τα διάφορα μέσα επικοινωνίας, ακόμα και τα έντυπα, ώστε να μεταδώσει μηνύματα, επηρεάζοντας την ψυχολογία και τη γνώμη του ατόμου και συνακολούθως τη συμπεριφορά του.”
Η “πλατεία” ως πολιτικός χώρος
Οι μεγάλες και αυθόρμητες συγκεντρώσεις στις πλατείες όλων των ελληνικών πόλεων με αφορμή την τραγωδία των Τεμπών ανέδειξαν τη σημασία της πλατείας ως πολιτικού χώρου.
Η πλατεία ως πολιτικός χώρος εμπεριέχει πολλά στοιχεία ενός χαοτικού συστήματος που μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες εκτροπές. Ωστόσο, αποδεικνύεται ότι λειτουργεί και ως μέσο έκφρασης και διαμόρφωσης πολιτικής συνείδησης.
Η “πλατεία” ως “μέσο” και το “μήνυμα”
Με βάση τα παραπάνω, γίνεται σαφές πως η πλατεία ως πολιτικός χώρος μπορεί να λειτουργήσει ως θερμοκήπιο απρόβλεπτων καταστάσεων. Γι’ αυτό οι πολιτικοί μας ταγοί ας προνοούν.
“Στην πολιτική, είναι τα μέσα που καθαγιάζουν τον σκοπό και ποτέ ο σκοπός τα μέσα.” – Αλμπέρ Καμύ
Η πλατεία, τελικά, αποδεικνύεται πως είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο. Λειτουργεί ως ένας χώρος συλλογικής έκφρασης, ως σύμβολο κοινωνικών αλλαγών, ως εργαλείο πολιτικής επικοινωνίας και ως προπομπός εξελίξεων που δύσκολα μπορούν να προβλεφθούν. Το “Μέσον” γίνεται το “Μήνυμα”.
Ads
